از سوت قضاوت تا سکوت سیاسی؛ فغانی در میدان تضادها

در شبی که میلیون‌ها چشم بر فینال جام جهانی باشگاه‌ها در آمریکا دوخته شده بود، داوری مسابقه برعهده مردی بود که از دل فوتبال ایران برخاسته و حالا سال‌هاست زیر پرچم استرالیا قضاوت می‌کند—علیرضا فغانی؛ چهره‌ای شناخته‌شده در داوری فوتبال، بی‌رقیب در توانایی‌های فنی و عملکرد بین‌المللی، اما پرچالش و پرسش‌برانگیز در جایگاه نمادین و اجتماعی‌اش؛جایی که هر حرکت و سکوتش فراتر از زمین بازی معنا می‌گیرد و بازتابی از هویت، مسئولیت و ارتباط با مردم وطن تلقی می‌شود.

وقتی خبر حضور دونالد ترامپ در ورزشگاه و مراسم اهدای جوایز منتشر شد، نگاه‌ها از زمین فوتبال جدا شد و به سمت پیامی رفت که این انتخاب می‌تواند در بطن خود داشته باشد. آیا صرفاً یک داور برجسته انتخاب شده بود؟ یا این صحنه‌سازی بین‌المللی حامل پیامی پیچیده‌تر بود؟ آن‌هم در روزهایی که سیاست‌های خصمانه آمریکا علیه ایران دوباره جان‌های بی‌گناهی را قربانی کرده و زخم‌های تازه‌ای بر پیکره وطن نشانده است.

فغانی در این شب تاریخی، مدال خود را از دستان ترامپ گرفت؛ مدالی که شاید در نگاه فردی، اوج موفقیت و جایگاه حرفه‌ای‌اش بود. اما آیا چنین لحظه‌ای نمی‌توانست فرصتی برای بیان همدردی با ملت ایران باشد؟ همان‌طور که بسیاری از مهاجران ایرانی در سراسر جهان، در تریبون‌های کوچک و بزرگ، فریاد اعتراض یا همدلی را بالا برده‌اند.

در نگاه اجتماعی، فغانی نه فقط یک داور، بلکه حامل تکه‌ای از هویت ایرانی در صحنه جهانی است. حضور در کنار رئیس‌جمهوری که سیاست‌های ضدایرانی‌اش بر کسی پوشیده نیست، بدون حتی یک اشاره نمادین به وضعیت مردم ایران، به پرسشی اساسی بدل شده: آیا حرفه‌گرایی باید به قیمت نادیده‌گرفتن حقیقت‌های وطن باشد؟

از سوت آغاز بازی تا لحظه دریافت مدال، فغانی شاید دقیق‌ترین تصمیم‌ها را گرفته باشد، اما سکوت‌اش در برابر دوربین‌های جهانی، تصمیمی بود که در حافظه ملی ثبت شد—نه به‌عنوان خطا در مستطیل سبز، بلکه به‌عنوان خلأیی در میدان وجدان عمومی.

ناگفته نماند که عکس ژست فغانی در کنار ترامپ از تلخ ترین صحنه های این دیدار بود.