بویین میاندشت

معرفی شهرستان بوئین میاندشت

شهر بویین میاندشت در فاصله ۱۷۰ کیلومتری مرکز استان اصفهان جای گرفته است. این شهر گرجی‌نشین از محله‌های بویین، میاندشت و ششجوان تشکیل می‌شود. بویین میاندشت در راستای سلسله جبال زاگرس با ارتفاع ۲۴۳۰ متر از سطح دریا به عنوان دومین منطقه مرتفع کشور به حساب می‌آید. جمعیت این شهر گرجی‌نشین بیش از ۳۰ هزار نفر است.

بویین میاندشت از طرف شمال به شهرستان خوانسار و روستای ازناوله، از طرف غرب به استان لرستان و شهر افوس، از طرف جنوب به شهرستان فریدونشهر و روستای داشکسن و همچنین از طرف شرق به شهرستان فریدن و روستای معصوم‌آباد منتهی می‌شود. مساحت تقریبی شهر بوئین میاندشت ۱۰۳۰ کیلومتر مربع تخمین زده شده است. همچنین این شهر گرجی شامل دو شهر و پنج دهستان از پنج قوم ترک، لر، فارس، ارمنی و گرج است. شهرستان بویین میاندشت ۱۰۰۰ کیلومترمربع وسعت دارد و بیش از ۲۴ هزار نفر در این شهر زندگی می‌کنند.

تاریخچه شهر بویین میاندشت

براساس یافته‌های باستان‌شناسان، حدود ۴ هزار سال است که در بویین میاندشت زندگی انسان جریان داشته است. بقایای تاریخی کشف شده از تپه‌های باستانی و وجود سفالینه‌های بسیار قدیمی گواه این مطلب هستند که این شهر قدمتی هزاران ساله دارد.

همچنین باستان‌شناسان توانسته‌اند نیزه، تیغه، چاقو و ابزارهای سنگی برای جدا کردن گندم از خوشه را هم پیدا کنند که نشان می‌دهد شغل اولیه مردم بومی بویین و میاندشت، کشاورزی بوده است. البته هنوز هم به واسطه نزدیکی به رودخانه بسیاری از مردم این دیار کشاورز هستند و به کاشت و برداشت گندم و جو مشغولند!

این شهرستان چندین بنای تاریخی از دوران‌ مختلف مثل قاجاریه و صفویه نیز دارد. خوب است بدانید که بویین میاندشت از دو نام بویین به معنی مکانی وسیع و میاندشت به معنی قرار گرفتن در وسط دشت، گرفته شده است. البته در زمان‌های گذشته نام محله میاندشت تورل بود که در زبان گرجی، معنی ماه می‌دهد.

در زمان شاه عباس اول، گرجی‌های تبعید شده را از گرجستان به ایران و سپس به بویین میاندشت فرستاده بودند. در آن زمان بویین میاندشت دو روستای جداگانه بودند. اما با گذشت زمان برای رشد و توسعه بیشتر مردمان محلی از مرزها گذشت کردند و حالا محله آن‌ها به جایی آباد و باصفا به نام شهرستان بویین و میاندشت تغییر کرده است.

آداب و رسوم مردم بویین  میاندشت

مردم بویین میاندشت از ۵ قوم ترک، لر، فارس، ارمنی و گرجی تشکیل می‌شوند که با وجود اختلافات فرهنگی، با هم بسیار گرم و صمیمی هستند. هر کدام از این اقوام آداب و رسوم مختص خود را دارند. مثلا پیش از شروع ماه رمضان، رسم دارند که دسته‌جمعی از مساجد غبارروبی کنند. موقع افطار نیز انواع حلواها را می‌پزند و توزیع می‌کنند. همچنین برخی از اهالی که صدای بلند و رسایی دارند، موقع سحری به بام مساجد یا منازل خود می‌روند و با خواندن مناجات، مردم را برای سحر بیدار می‌کنند.

اقتصاد شهر بویین میاندشت

اغلب ساکنین شهرستان بویین میاندشت از طریق کشاورزی و دامپروری امرارمعاش می‌کنند. کشاورزان محصولاتی همچون گندم، جو و سیب‌زمینی کشت می‌کنند و دامداران نیز از طریق فروش محصولات لبنی مثل کشک، ماست، پنیر و دوغ به اقتصاد خانواده کمک می‌کنند. گوشت و روغن حیوانی هم از دیگر محصولات مهمی است که درآمد دامداران را بیشتر می‌کند. علاوه بر این، زنان و مردان بومی با هنر خود فرش‌های دست‌باف، جاجیم، گلیم، ظروف میناکاری شده و… را به عنوان سوغات بویین و میاندشت عرضه می‌کنند و از این طریق نیز به اقتصاد خانواده کمک می‌رسانند.

بخش‌های مختلف بویین و میاندشت

شهر بویین میاندشت از ۲ بخش مرکزی و کرچمبو تشکیل شده است و ۵ دهستان به نام‌های ییلاق، سردسیر، گرجی، کرچمبو شمالی و کرچمبو جنوبی دارد. شهر بویین میاندشت در بخش مرکزی واقع شده است و نوغان نیز در بخش کرچمبو قرار دارد.

آب و هوای بویین میاندشت

این شهرستان از آب و هوای کوهستانی برخوردار است و میانگین بارش سالانه در شهر حدود ۴۰۰ میلیمتر به صورت برف و باران می‌باشد. حداقل و حداکثر دما بر طبق داده‌های هواشناسی به ترتیب ۳۴- و ۳۴+ درجه سانتیگراد است. تنوع فصول و همچنین آب‌وهوای کوهستانی بویین و میاندشت باعث شده، در میان مقاصد مهم گردشگری مردم شهرهای اطراف قرار بگیرد. بهار و تابستانی خنک دارد و در پاییز و زمستان هم بارش به صورت برف و باران در این منطقه دیده می‌شود. پس اگر در فصل سرد سال هوای سفر به این شهر به سرتان زد، حتما وضعیت جاده‌ها را پیش از حرکت بررسی کنید!

بهترین زمان سفر به بویین میاندشت

تمامی فصل‌ها در بویین میاندشت زیبا هستند.در فصل بهار طبیعت نقاشی شده شهرستان بویین میاندشت به استقبال مسافران می‌رود. در فصل تابستان نیز آب‌و‌هوای کوهستانی این شهرستان، مکان مناسبی برای فرار از گرمای شهرها فراهم می‌کند. اما باور کنید که شما در پاییز بویین و میاندشت عاشق خواهید شد. در پاییز این شهرستان باران و رقص برگ‌های زرد شده، به تنهایی یک اثر خارق‌العاده را تشکیل می‌دهند تا نفس مخاطبین خود را بند آورند. زمستان در این شهرستان هرچند با سرمای کوهستان همراه است؛ اما تصویر سفیدپوش این شهرستان به سادگی از خاطر هیچ بیننده‌ای نخواهد رفت. پس بیراه نیست اگر بگوییم که فصل‌ها نیز از دیدنی‌های بویین  میاندشت به شمار می‌روند.

جاهای دیدنی بویین  میاندشت

از دیدنی‌ های بویین میاندشت می‌توان به ۶ حمام تاریخی از زمان قاجاریه، ۴ مسجد تاریخی، ۵ خانه تاریخی، یک کلیسا، یک قلعه و دو پل قدیمی اشاره کرد. از میان این آثار تاریخی تا به امروز تنها ۵ اثر تاریخی به ثبت ملی رسیده‌اند.

حسینیه تاریخی بویین

این مکان زیبا حدودا ۲۵۰ سال قدمت دارد. حسینیه بویین یکی از مهم‌ترین مکان‌های تاریخی شهر به شمار می‌رود که به خوبی حفظ شده است. یکی از زیباترین نکات قابل توجه در حسینیه، دست نوشته‌های موجود در آن است. هنوز هم در این حسینیه، تعزیه به شکل سنتی اجرا می‌شود، همین امر باعث شده تا این حسینیه سالانه میزبان هزاران زائر و نمازگزار به خصوص در ایام محرم از سراسر کشور باشد

حمام قدیمی بویین و میاندشت

این حمام قدیمی در محله میاندشت قرار دارد. در آن زمان همه خانه‌ها حمام نداشتند و مردم شهر از حمام‌های عمومی استفاده می‌کردند. حمام قدیمی بویین میاندشت از معماری خاصی پیروی می‌کند و به نظر می‌رسد برای استفاده عموم بوده است. در حال حاضر این حمام با شکل و ظاهری تازه میزبان گردشگرانی از سراسر ایران است که به تاریخ این شهرستان علاقمند هستند.

یکی از خانه‌های تاریخی شهرستان بویین میاندشت، خانه رئیسی است. خانه رئیسی در روستای ماربر قرار دارد. روستای ماربر یکی از روستاهای تاریخی شهرستان بویین میاندشت به حساب می‌آید. خانه رئیسی که مردم روستا به آن قالا می‌گویند، متعلق به یکی از خان‌های روستا به نام آقای قهرمانی بوده است. بعد از اصلاحات ارضی و از بین رفتن حکومت خان‌ها، خانه به فردی به نام رئیسی می‌رسد. خانه رئیسی مساحتی حدود ۸۰۰ متر مربع دارد و یکی از خانه‌های تاریخی با باغ میوه روستا به حساب می‌آید.

قلعه تاریخی هژبرپور

یکی از روستاهای بسیار قدیمی و زیبای بویین میاندشت، روستای تخماقلو است که بافتی پلکانی دارد. قدمت این روستا به هزاران سال پیش می‌رسد و آثار کشف‌شده از آن، صحت این گفته را تایید می‌کنند. در روستای تخماقلو، قلعه‌ای باستانی به نام هژبرپور وجود دارد که روزگاری به عنوان محلی نظامی کاربرد داشته است. در اطراف این قلعه چهارگوش، هنوز هم می‌توان بقایای برج‌های دیده‌بانی و تیراندازی را دید. قلعه ۲۰ اتاق دارد که هر کدام از آن‌ها برای کار خاصی ساخته شده‌اند. قدمت قلعه هژبرپور به عصر صفویه می‌رسد و در فهرست آثار ملی کشور نیز به ثبت رسیده است.

سد و سرچشمه افوس

سد و سرچشمه افوس با همت شهرداری شهر افوس و اداره میراث فرهنگی استان اصفهان ساخته شده است. در این مکان امکاناتی مانند سرویس بهداشتی، پارکینگ و سکوهای مسقف دیده می‌شود. جریان آب که در این محوطه دیده می‌شود از سرچشمه است. سرچشمه افسوس در ضلع جنوب‌غربی شهرستان و در ارتفاعات رشته کوه زاگرس قرار دارد.

پیست اسکی افوس

یکی ویژگی‌های بویین میاندشت، زمستان‌های پربرف آن است. به همین دلیل بسیاری از گردشگران برای ورزش‌های زمستانی به این شهرستان سفر می‌کنند. یکی از پیست‌های اسکی شهرستان در شهر افوس قرار دارد. این پیست اسکی در سال ۱۳۹۳ در کنار سرچشمه افوس افتتاح شد و در فصل زمستان و اواخر پاییز میزبان میهمانان و ورزشکاران از سراسر ایران است.

آبشار نوغان

آبشار نوغان یکی دیگر از جاهای دیدنی شهرستان بویین میاندشت به حساب می‌آید. آبشار در امتداد رودخانه دائمی قمرود قرار دارد. ارتفاع این آبشار بیش از ۱۰ متر است. پایین دست آبشار و در کنار درختان بید و صنوبر می‌توان آرامشی خاصی را تجربه کرد.

دشت لاله‌های واژگون در روستای ماهورستان

یکی از دیدنی‌ترین و زیباترین جاهای طبیعی بویین میاندشت، دشت لاله‌های واژگون روستای ماهورستان است. این مکان در بخش غربی شهرستان قرار دارد. دشت لاله‌های واژگون در ارتفاعات و با وسعتی بیش از ۱۰۰۰ هکتار دیده می‌شود و فصل اردیبهشت بهترین زمان برای دیدن لاله‌ها است.

سد و سرچشمه آغچه

در روستای آغچه، سد و سرچشمه‌ای پرآب قرار دارد که هوا را بیش از پیش خنک نگه می‌دارد. حتی در وسط تابستان هم خنکای این روستا، گونه‌های‌تان را نوازش خواهند کرد. روستای آغچه برای اقامت چند روزه و لذت بردن از طبیعت بکر، حرف ندارد!

خانه تاریخی رئیسی

یکی دیگر از بناهای تاریخی بویین میاندشت در روستای ماربر این شهرستان واقع شده است. ماربر یکی از قدیمی‌ترین روستاهای این شهرستان محسوب می‌شود که آثار تاریخی فراوانی دارد.

خانه تاریخی رئیسی نیز یکی از آن‌ها است که مردم محلی نام آن را با قالا می‌شناسند. این بنا در سال‌های گذشته به یکی از خان‌های منطقه به نام آقای قهرمانی تعلق داشته و پس از آن به فردی با نام خانوادگی رئیسی می‌رسد.