شفافیت و پاسخ گویی، کلید اعتماد عمومی؛ از انتشار دارایی‌ها تا تقویت مشارکت سیاست
- شناسه خبر: 12717
- تاریخ و زمان ارسال: 19 مرداد 1404 ساعت 08:20
- نویسنده: مدیریت دالانکوه
دالانکوه – گفت و گوی ویژه خبری
سهیلا محمدیان
در شرایطی که تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور نیازمند تحلیل‌های دقیق و تجربه‌محور است، گفت‌وگو با چهره‌هایی که سال‌ها در عرصه قانون‌گذاری و خدمت به مردم فعالیت داشته‌اند، می‌تواند راهگشا و روشنگر باشد. در همین راستا، در این گفت‌وگو به سراغ دکتر حسین محمدصالحی دارانی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، رفته‌ایم تا از نگاه ایشان به مسائل کلان کشور، چالش‌های منطقه‌ای، عملکرد مجلس، و راهکارهای ارتقای مشارکت مردمی بیشتر آشنا شویم. دکتر حسین محمدصالحی دارانی با سابقه‌ای قابل توجه در حوزه‌های عمرانی، فرهنگی، اجتماعی و قانون‌گذاری، در این گفت‌وگو با صراحت و شفافیت به پرسش‌هایی درباره عملکرد گذشته، نقدهای موجود، و چشم‌انداز آینده پاسخ داده‌اند. در ادامه مشروح کامل این گفت و گو را می خوانید.
خبرنگار: به نظر شما مهم‌ترین دلیل شکست‌تان در انتخابات دوره قبل مجلس چه بوده است؟
دکتر محمدصالحی: با توجه به تجربه حضور در دوره‌های مختلف انتخابات مجلس، در آخرین دوره شاهد رقابت بین تعداد زیادی از دوستان و هم‌فکران در سال گذشته بودیم. در نهایت، مردم یکی از نامزدها را به عنوان نماینده منتخب به مجلس شورای اسلامی انتخاب و راهی بهارستان نمودند. اگر بخواهیم دلایل شکست برخی از کاندیداها را بررسی کنیم، یکی از عوامل مهم، تعدد نامزدها در حوزه مرکزی شهرستان فریدن و در نتیجه پراکندگی آرا بود. این جدایی باعث شد که آرای مردمی میان گزینه‌های متعدد تقسیم شود. با این حال، باید به انتخاب مردم احترام گذاشت و برای نماینده منتخب آرزوی موفقیت کرد. به طور خلاصه باید عرض کنم ؛ در هر شهرستان، مردم دیدگاه‌ها و ترجیحات خاص خود را دارند، که همین امر موجب افزایش تعداد نامزدها و پراکندگی آرا می‌شود.
خبرنگار: در زمان تبلیغات، آیا ستاد انتخاباتی شما با چالش خاصی روبه‌رو شد؟ تصور می‌کنید این چالش‌ها در نتیجه نهایی تأثیرگذار بودند؟
دکتر محمدصالحی: به طور کلی، در جریان تبلیغات انتخاباتی چالش خاص و تاثیرگذاری وجود نداشت؛ اما یکی از مسائل قابل توجه، تداخل زمانی جلسات و برنامه‌های تبلیغاتی نامزدها بود. این موضوع باعث ازدحام و شلوغی در محل‌های برگزاری نشست‌ها و دیدارهای مردمی می‌شد، که گاهی موجب سردرگمی مخاطبان و کاهش کیفیت ارتباط مستقیم با مردم می‌گردید. در برخی موارد، هم‌زمانی برنامه‌ها باعث شد که فرصت کافی برای ارائه دیدگاه‌ها و پاسخ به پرسش‌های مردم فراهم نشود. هرچند این چالش به تنهایی عامل تعیین‌کننده‌ای در نتیجه نهایی نبود، اما بی‌تردید در میزان دیده شدن و تأثیرگذاری پیام‌های انتخاباتی نقش داشت.
خبرنگار: از دیدگاه حضرتعالی، مهم‌ترین چالش‌های چهار شهرستان فریدن، فریدونشهر، چادگان و بوئین‌میاندشت چیست؟
دکتر محمدصالحی: چالش‌های موجود در این منطقه متنوع و چندوجهی هستند و نماینده مجلس باید با جدیت و پیگیری مستمر به آنها بپردازد. مهم‌ترین مسئله، موضوع اشتغال جوانان و نرخ بالای بیکاری است که منجر به مهاجرت گسترده خانواده‌ها به مناطق مجاور شده است. این مهاجرت نه‌تنها بافت جمعیتی منطقه را دچار تغییر کرده، بلکه ظرفیت‌های انسانی و اقتصادی را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
از دیگر چالش‌های اساسی، مسائل مربوط به حوزه کشاورزی، آب، برق و انرژی است. کشاورزی در این منطقه با مشکلات زیادی مواجه است و نماینده باید زمان و انرژی قابل توجهی برای حل آن صرف کند. محصولات اصلی منطقه مانند سیب‌زمینی و پیاز هر ساله با مشکل انباشت در زمان برداشت و افت شدید قیمت روبه‌رو هستند. این مسئله نیازمند تعامل مؤثر با وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی برای ایجاد راهکارهای صادراتی و تنظیم بازار است. همچنین، نبود برنامه‌ریزی منسجم در کشت این محصولات باعث شده در برخی سال‌ها تولید یک محصول به شدت افزایش یابد و در نتیجه قیمت آن سقوط کند. باید از تک‌محصولی بودن فاصله بگیریم یا دولت برنامه‌ای مدون برای میزان تولید و صادرات این محصولات ارائه دهد.
در حوزه انرژی، موضوع قطعی برق در دوره‌های گذشته با مدیریت مناسب و تعامل با وزارت نیرو تا حد زیادی کنترل شد؛ به‌طوری‌که زمان قطعی برق از ۵ ساعت به یک‌ونیم ساعت کاهش یافت و برخی مناطق حتی بدون قطعی بودند. اما متأسفانه امروز شاهد قطعی برق در مصارف خانگی و صنعتی هستیم که مشکلات جدی برای مردم ایجاد کرده است.
در بحث آب شرب نیز، در ابتدای دوره یازدهم مجلس، مجوز تأمین آب شرب برای چهار شهرستان در ردیف بودجه قرار گرفت. پیگیری این بودجه‌ها منجر به حل مشکل آب شرب بسیاری از روستاهای فریدونشهر و چادگان شد. همچنین طرح‌هایی مانند ایجاد اسکله و ایستگاه پمپاژ آب در شهر چادگان و سد چادگان اجرا شد و میزان انتقال آب به فریدن مشخص گردید. با این حال، ادامه این طرح‌ها به‌طور جدی دنبال نشده و مردم همچنان با مشکل تأمین آب مواجه‌اند؛ مشکلی که اگر به‌درستی مدیریت نشود، در آینده می‌تواند بحرانی‌تر شود.
خبرنگار: در طول فرآیند رقابت انتخاباتی، مهم‌ترین درس شخصی و اجتماعی که آموختید چه بوده است؟
دکتر محمدصالحی: مهم‌ترین درسی که از انتخابات دوره گذشته آموختم، احترام به رأی مردم و پایبندی به اخلاق انتخاباتی بود. رعایت اخلاق در فضای رقابت، مسئله‌ای حیاتی است که متأسفانه در برخی دوره‌ها نادیده گرفته می‌شود و این بی‌اخلاقی‌ها برای جامعه بسیار آزاردهنده است. همچنین، هزینه‌های سنگینی که در فرآیند انتخابات صرف می‌شود، در کنار بازی‌های سیاسی و دسته‌بندی‌های جناحی، باید برای مردم و فعالان سیاسی تبدیل به تجربه و درس شود. مردم در صحنه حضور دارند، همه چیز را می‌بینند و قضاوت می‌کنند. بنابراین، لازم است در این زمینه فرهنگ‌سازی بیشتری صورت گیرد. در نهایت، باید به انتخاب مردم احترام گذاشت و همه نامزدها، چه پیروز و چه ناکام، باید نتیجه را بپذیرند و در مسیر توسعه و خدمت به مردم همراه باشند.
خبرنگار: در تبلیغات انتخاباتی چه وعده‌هایی دادید که به نظر منتقدان، ملی و واقع‌گرایانه نبودند؟ و چگونه به این نقدها پاسخ می‌دهید؟
دکتر محمدصالحی: در هر دوره انتخاباتی، برخی نامزدها وعده‌هایی می‌دهند که واقع‌گرایانه نیستند و احتمال تحقق آنها بسیار ضعیف است. این وعده‌ها گاه صرفاً در شعارهای تبلیغاتی مطرح می‌شوند و در عمل، فرد توان اجرای آنها را ندارد. در حوزه‌هایی مانند آب و اشتغال، برخی کاندیداها وعده‌هایی دادند که پس از ورود به مجلس نتوانستند به آنها عمل کنند. اما در مورد وعده‌هایی که بنده مطرح کردم، خوشبختانه بخشی از آنها به نتیجه رسید. برای مثال، در حوزه آب شرب، اقدامات مؤثری انجام شد و در چند شهرستان این مشکل تا حدودی حل شد. در زمینه اشتغال نیز تلاش‌های جدی صورت گرفت، اما متأسفانه با موانعی روبه‌رو شدیم؛ از جمله عدم همکاری برخی نهادهای محلی و اختلافات سیاسی و جناحی که مانع از تحقق کامل برنامه‌ها شد.
با این حال، برخی طرح‌ها و وعده‌ها به سرانجام رسیدند. از جمله:
– راه‌اندازی کارخانه الکترود در شهرستان چادگان
– سامان‌دهی شهرک صنعتی داران و اصلاح جاده دسترسی آن
– تعیین تکلیف زمین‌های بلاتکلیف در منطقه
– دریافت اولین مجوز رسمی کشور برای فعالیت در حوزه رمز ارز، که متأسفانه به دلیل مشکلات سرمایه‌گذاری متوقف شد
– اجرای ۵۰ درصدی کارخانه پوره سبز در سه‌راهی روستای اسکندری
– نهایی شدن طرح فرآوری سیب‌زمینی در قطب صنعتی داران
– احداث ساختمان طرح فرآوری سیب زمینی توسط سرمایه گذار بخش خصوصی در شهر دامنه
– پیشرفت قابل توجه شهرک گلخانه ای شهر دامنه و رفع مشکلات و راه اندازی آن
در حوزه بهداشت و درمان:
– تأمین اعتبار برای تکمیل ساختمان نیمه‌کاره بیمارستان شهید رجایی داران
– ساخت اورژانس بیمارستان شهید رجایی داران با کمک وزارت بهداشت و اعتباری بالغ بر ۳۲ میلیارد تومان
– احداث و بهره‌برداری از درمانگاه بیمارستان بوعلی شهرستان چادگان
– تأمین دو دستگاه سی تی اسکن برای بیمارستان های داران و فریدونشهر
– پیشرفت ۵۰ درصدی درمانگاه شهرستان فریدونشهر
– اخذ مجوز و آغاز ساخت بیمارستان شهرستان بوئین‌میاندشت با همکاری بنیاد برکت
در حوزه راه و زیرساخت:
– روکش آسفالت جاده اصلی دره بید – دامنه – داران
– جاده فریدونشهر به داران
– جاده بوئین‌میاندشت به داران
– اصلاح و بهسازی جاده‌های روستایی مانند پشتکوه اول و دوم فریدونشهر
– تکمیل بخشی از جاده شهرستان فریدن به الیگودرز
– حل مشکلات ورودی شرقی داران با جلسات متعدد و تأمین اعتبار
– بهسازی و آسفالت جاده نماگرد – داران
– تکمیل دسترسی‌های محلی در روستای نهرخلج و بخش زنده‌رود شهرستان فریدن
سایر اقدامات:
– بهره‌برداری از بخشداری موگویی در شهرستان فریدونشهر
– احداث زمین‌های ورزشی و چمن مصنوعی در روستاهایی مانند بادجان و مشهد کاوه
– همراهی و تخصیص کمک در خرید تجهیزات برای شهرداری ها با مساعدت سازمان شهرداری های کشور
– تخصیص قیر رایگان برای شهرداری ها و دهیاری های منطقه
– پیگیری جدی در حوزه مسکن روستایی و شهری و واگذاری زمین
در مجموع، تلاش شد وعده‌هایی داده شود که قابلیت اجرا داشته باشند، و بسیاری از آنها با وجود موانع، به مرحله اجرا رسیدند. نقدها را محترمانه می‌پذیرم، اما معتقدم عملکرد ما نشان داد که با پیگیری و تعامل، می‌توان بخشی از وعده‌ها را به واقعیت تبدیل کرد.
خبرنگار: کیفیت آموزش در منطقه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
دکتر محمدصالحی: کیفیت آموزش در منطقه به عوامل متعددی وابسته است، اما یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌ها، زیرساخت آموزشی مناسب است. تا زمانی که مدارس استاندارد و مجهز در اختیار دانش‌آموزان نباشد، نمی‌توان انتظار کیفیت مطلوب آموزشی داشت. در دوره یازدهم مجلس، با پیگیری‌های انجام‌شده، ۱۴ مدرسه توسط بنیاد برکت ساخته و راه‌اندازی شد و همچنین ۱۴ مدرسه دیگر با مشارکت خیرین احداث گردید که گام مهمی در ارتقای زیرساخت‌های آموزشی منطقه بود.
البته کیفیت آموزش صرفاً به ساختمان مدرسه محدود نمی‌شود؛ مدیریت آموزشی، سطح علمی معلمان، انگیزه مربیان و همراهی خانواده‌ها نیز نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. خوشبختانه در سال ۱۳۹۹، نرخ قبولی داوطلبان کنکور در منطقه نسبت به سال‌های گذشته رشد چشمگیری داشت که نشان‌دهنده بهبود نسبی در عملکرد آموزشی است. با این حال، هنوز راه زیادی برای رسیدن به عدالت آموزشی و ارتقای کیفیت در همه نقاط منطقه در پیش داریم.
خبرنگار: وضعیت حوزه میراث فرهنگی در منطقه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
دکتر محمدصالحی: متأسفانه یکی از مشکلات اساسی در حوزه میراث فرهنگی، وجود ضعف مدیریت از سطح وزارتخانه تا مدیران استانی است که حفظ و نگهداری بافت‌های تاریخی در اولویت کاری آنها نیست ؛ همین موضوع باعث شده که اقدامات مؤثری در این زمینه صورت نگیرد. از سوی دیگر، اعتبارات تخصیص‌یافته به این حوزه بسیار محدود و قطره‌چکانی است، که عملاً امکان اجرای پروژه‌های بازسازی و مرمت را با چالش جدی مواجه کرده است.
با این حال، تلاش‌هایی برای حمایت از میراث فرهنگی منطقه انجام داده‌ایم. به عنوان نمونه، کمک‌هایی به اداره میراث فرهنگی برای بهسازی کلیسای حضرت مریم در روستای خویگان علیا اختصاص یافت که گامی کوچک اما مهم در حفظ آثار تاریخی منطقه محسوب می‌شود.
خبرنگار: فعالیت بنیاد برکت در منطقه فریدن بزرگ چه تأثیری بر اشتغال‌زایی داشته است؟
دکتر محمدصالحی: بنیاد برکت برای نخستین بار درشهرستان فریدن راه اندازی شد و شهرستان های فریدونشهر ، چادگان ، بویین میاندشت ، خوانسار، گلپایگان و تیران و کرون نیز از خدمات بنیاد که مرکزیت آن در شهرستان فریدن بود استفاده می کردند و خوشبختانه اقدامات مؤثری در زمینه اشتغال‌زایی جوانان انجام داد. در برخی روستاها کارگاه‌های خوداتکایی و خوداشتغالی راه‌اندازی شد که توانسته‌اند چند نفر را به صورت مستقیم مشغول به کار کنند. این طرح‌ها اگر توسعه یابند، قطعاً می‌توانند بخشی از مشکلات بیکاری جوانان را در منطقه برطرف کنند. همچنین اعتبارات قابل توجهی از سوی بنیاد برکت به این طرح‌ها اختصاص یافته که نشان‌دهنده نگاه حمایتی به مناطق کمتر برخوردار است. امیدواریم با ادامه این روند، شاهد رونق اقتصادی و افزایش اشتغال در روستاها باشیم.
خبرنگار: عملکرد مجلس یازدهم را در حوزه قانون‌گذاری و ارتباط با مردم چگونه ارزیابی می‌کنید؟
دکتر محمدصالحی: مجلس یازدهم در حوزه قانون‌گذاری چند طرح مهم را دنبال کرد که از جمله آنها می‌توان به طرح کالابرگ الکترونیکی، بیمه کارگران ساختمانی و کشاورزان اشاره کرد. این طرح‌ها با هدف حمایت از اقشار آسیب‌پذیر تدوین شدند و گامی در جهت عدالت اجتماعی بودند.
خبرنگار: طرح شفافیت در مجلس چه تأثیری بر اعتماد عمومی و مشارکت مردم داشته است؟
دکتر محمدصالحی: یکی از مهم‌ترین اقدامات مجلس یازدهم، پیگیری طرح شفافیت بود که نقش بسیار مؤثری در اعتمادسازی عمومی دارد. تا زمانی که رفتار مسئولان و مدیران ارشد کشور شفاف نباشد، نمی‌توان انتظار مشارکت گسترده و فعال مردم را داشت. شفافیت، پایه تعامل سالم میان مردم و حاکمیت است. بنده افتخار داشتم که جزو ۱۰ نماینده نخست مجلس باشم که داوطلبانه اطلاعات مالی، دارایی‌ها و حقوق خود را در سایت رسمی مجلس منتشر کردم. این اقدام با هدف افزایش اعتماد عمومی و پاسخ‌گویی به مردم انجام شد تا شهروندان بتوانند به‌صورت شفاف از وضعیت نمایندگان خود مطلع شوند. معتقدم هرچه این روند فراگیرتر شود، مشارکت سیاسی و اجتماعی مردم نیز تقویت خواهد شد.
خبرنگار: نقش رسانه‌ها و وضعیت اقتصادی مردم را در میزان مشارکت سیاسی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
دکتر محمدصالحی: رسانه‌ها در آگاه‌سازی مردم نقش بسیار کلیدی دارند. زمانی که شهروندان از حقوق خود مطلع باشند، تعامل آنها با نهادهای قانون‌گذاری افزایش می‌یابد و این تعامل می‌تواند به ارتقای عملکرد مجلس و سایر نهادها منجر شود. آگاهی عمومی، پایه مشارکت فعال در فرآیندهای سیاسی و اجتماعی است. از سوی دیگر، رضایتمندی اقتصادی یکی از عوامل تعیین‌کننده در مشارکت سیاسی مردم است. هرچه وضعیت معیشتی مردم ضعیف‌تر باشد، انگیزه آنها برای مشارکت در امور کشور کاهش می‌یابد. بنابراین، بهبود شرایط اقتصادی و تقویت رسانه‌های مستقل و آگاه کننده، دو رکن اساسی برای افزایش مشارکت عمومی و تقویت دموکراسی هستند.
خبرنگار: عملکرد مجلس در حوزه سیاست‌گذاری کلان به‌ویژه در موضوعاتی مانند بازنشستگی و فرزندآوری را چگونه ارزیابی می‌کنید،
دکتر محمدصالحی: در حوزه سیاست‌گذاری کلان، اگر مجلس نتواند به‌درستی مشکلات اساسی کشور را شناسایی و حل کند، به‌تدریج از خواست عمومی مردم فاصله خواهد گرفت. نمونه بارز آن، طرح افزایش سن بازنشستگی بود که بنده با آن مخالفت کردم؛ چرا که این تصمیم نه‌تنها به ضرر بازنشستگان بود، بلکه فرصت‌های شغلی را از جوانان جویای کار نیز می‌گرفت.
در زمینه فرزندآوری نیز برخی قوانین نه‌تنها اثربخش نبودند، بلکه مشکلات جدیدی را برای خانواده‌ها ایجاد کردند. البته طرح‌هایی مانند واگذاری زمین یا کمک به ساخت مسکن می‌توانند در صورت اجرای صحیح، نقش مؤثری در تشویق فرزندآوری داشته باشند. اما سیاست‌گذاری در این حوزه باید جامع، کارشناسی‌شده و متناسب با واقعیت‌های اجتماعی و اقتصادی کشور باشد.
خبرنگار: ارزیابی شما از طرح مالیات بر خانه‌های خالی و وضعیت نظارت بر عملکرد نمایندگان چیست؟
دکتر محمدصالحی: طرح مالیات بر خانه‌های خالی و بودجه و نظارت ؛ خیلی گنگ و درهم آمیخته شده است. . این طرح می‌تواند به تعادل بازار مسکن و افزایش عرضه واحدهای مسکونی کمک کند. با این حال، یکی از چالش‌های اساسی کشور، توزیع ناعادلانه بودجه است که نیازمند بازنگری جدی و اصلاح ساختارهای تخصیص منابع است.
از سوی دیگر، مردم ابزار نظارتی مستقیمی بر عملکرد نمایندگان ندارند و معمولاً تنها در انتخابات بعدی می‌توانند رضایت یا نارضایتی خود را ابراز کنند. اگر ارزیابی عملکرد نمایندگان به‌صورت منطقی، مستقل و به دور از گرایش‌های سیاسی و حزبی انجام شود، می‌تواند به ارتقای فرآیند قانون‌گذاری و افزایش اعتماد عمومی منجر شود.
خبرنگار: با توجه به تحولات اخیر، ارزیابی شما از وضعیت امنیت ملی و ضرورت‌های تقویت آن چیست؟
دکتر محمدصالحی: امنیت ملی یکی از ارکان اساسی پایداری کشور است و نباید لحظه‌ای از آن غافل شد. جنگ ۱۲ روزه اخیر نشان داد که دشمنان ما به دنبال تحقق اهداف خود در کوتاه‌ترین زمان ممکن هستند، اما با مقاومت نیروهای مدافع و آمادگی ملی، این اهداف ناکام ماندند. این تجربه بار دیگر اهمیت هوشیاری، انسجام داخلی و تقویت زیرساخت‌های دفاعی را به ما یادآوری کرد.
برای حفظ امنیت پایدار، باید در چند محور اقدام کنیم:
– تقویت تجهیزات دفاعی: سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین نظامی و ارتقاء توان رزمی نیروهای مسلح ضروری است.
– افزایش آگاهی عمومی : مردم باید نسبت به تهدیدات منطقه‌ای و جهانی آگاه باشند تا در مواقع حساس، همراهی و همدلی ملی شکل بگیرد.
– حفظ انسجام داخلی: وحدت ملی و اعتماد عمومی به نهادهای امنیتی و حکومتی، مهم‌ترین پشتوانه در برابر تهدیدات خارجی است.
– دیپلماسی فعال: در کنار آمادگی نظامی، باید از ظرفیت‌های دیپلماتیک برای کاهش تنش‌ها و حفظ منافع ملی بهره گرفت.
– امنیت ملی فقط مسئولیت نهادهای نظامی نیست، بلکه یک مسئولیت جمعی است که همه آحاد جامعه باید در آن نقش‌آفرین باشند.
خبرنگار: ضمن تشکر از حضرتعالی در پایان، اگر صحبتی هست بفرمایید.
دکتر محمدصالحی: در پایان این گفتگو، لازم می‌دانم از مردم شریف منطقه‌ام بابت همراهی، صبوری و مشارکت‌شان در مسیر توسعه و پیشرفت تشکر کنم. باور دارم که با همدلی، آگاهی و تلاش جمعی می‌توانیم بر بسیاری از چالش‌ها غلبه کنیم و آینده‌ای روشن‌تر برای فرزندان‌مان رقم بزنیم. همچنین لازم می دانم فرارسیدن ۱۷ مرداد، روز خبرنگار را به همه فعالان حوزه رسانه، خبرنگاران پرتلاش و دغدغه‌مند تبریک عرض نمایم. خبرنگاران چشم بیدار جامعه هستند؛ صدای مردم، وجدان بیدار مسئولان و حافظان حقیقت. نقش آنان در آگاه‌سازی، شفاف‌سازی و پیگیری مطالبات عمومی بی‌بدیل است. امیدوارم با حمایت بیشتر از رسانه‌های مستقل و آزاد، شاهد تقویت جایگاه خبرنگاران در مسیر توسعه کشور باشیم.
