فولاد مبارکه؛ پیشگام در توسعه زنجیره محصولات فولادی و بهینه‌سازی مصرف انرژی کشور

مجید فخاری، مدیر برنامه‌ریزی فروش و حمل محصولات گروه فولاد مبارکه، در پنل تخصصی (( توازن زنجیره محصولات فولادی تخت مبتنی بر تقاضای بازار )) در پاویون گروه فولاد مبارکه، به تشریح راهبردهای کلان این مجموعه در پاسخ به تحولات بازار داخلی و جهانی پرداخت.

برنامه‌ریزی برای توسعه صادرات و پاسخ به نیاز صنایع داخلی

فولاد مبارکه با درک نقش کلیدی خود در توسعه اقتصادی و صنعتی کشور، همزمان با تأمین حداکثری نیازهای فعلی و آتی صنایع مختلف، برنامه‌ریزی هدفمندی را برای توسعه صادرات محصولات نهایی در دستور کار قرار داده است ؛ بر اساس آمارهای ده سال گذشته، مصرف محصولات فولادی تخت در کشور بین ۸.۵ تا ۹.۵ میلیون تن در نوسان بوده است.

با توجه به رشد پیش‌بینی‌شده در صنایعی مانند خودروسازی، لوازم خانگی، انتقال سیالات و ساختمان‌سازی، انتظار می‌رود مصرف این محصولات تا حدود یک دهه آینده به ۱۴.۶ میلیون تن برسد. این در حالی است که با اجرای طرح‌های توسعه ظرفیت تولید فولاد در کشور، مازاد عرضه به‌ویژه در حوزه محصولات گرم اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.

دو استراتژی کلیدی ؛ حفظ بازار داخلی و توسعه صادرات

برای حفظ پایداری تولید و بهره‌برداری حداکثری از ظرفیت‌های موجود، فولاد مبارکه دو راهبرد اصلی را دنبال می‌کند: حفظ سهم بازار داخلی و توسعه صادرات. با توجه به پیچیدگی‌های صادرات و ضرورت نفوذ در بازارهای جدید، از سال جاری برنامه‌ریزی ویژه‌ای آغاز شده تا صادرات محصولات نهایی به‌صورت سالانه و متناسب با رشد ظرفیت‌ها افزایش یابد.

تمرکز بر صنایع با ارزش‌افزوده بالا

در مسیر توسعه، گروه فولاد مبارکه تمرکز ویژه‌ای بر صنعت خودروسازی و تأمین نیازهای لوازم خانگی کشور دارد. این دو حوزه، بر اساس مطالعات و پروژه‌های در حال اجرا، از بالاترین ظرفیت رشد و ارزش‌افزوده در زنجیره صنایع پایین‌دستی برخوردارند و جهت‌گیری آینده گروه نیز بر همین اساس شکل گرفته است.

پاسخ به چالش ناترازی انرژی با تولید فولادهای الکتریکی

یکی از چالش‌های مهم کشور در سال‌های اخیر، ناترازی انرژی برق بوده است. فولاد مبارکه با نگاه راهبردی به این موضوع، مسیر توسعه خود را به سمت تولید فولادهای الکتریکی (Electrical Steel) سوق داده است؛ محصولی استراتژیک که می‌تواند نقش مهمی در مدیریت مصرف انرژی و افزایش بهره‌وری ملی ایفا کند.

در حال حاضر، مصرف ورق‌های الکتریکی در کشور حدود ۵۰ هزار تن در سال است، در حالی که ظرفیت بالقوه این بازار تا ۲۰۰ هزار تن برآورد می‌شود. فولاد مبارکه با هدف کاهش وابستگی به واردات، توسعه خطوط تولید این ورق‌ها را در دستور کار قرار داده است. این ورق‌ها در دو نوع جهت‌دار (GO) برای ترانسفورماتورهای برق و غیر جهت‌دار (NGO) برای موتورهای الکتریکی تولید می‌شوند.

صرفه‌جویی انرژی معادل چند نیروگاه برق

بسیاری از ترانس‌های شبکه برق کشور فرسوده‌اند و نیاز به بازسازی دارند. همچنین استفاده از موتورهای الکتریکی کم‌مصرف در لوازم خانگی و تجهیزات صنعتی می‌تواند تأثیر چشمگیری در کاهش مصرف انرژی داشته باشد. بر اساس برآوردهای کارشناسی فولاد مبارکه، تنها در حوزه کولرهای آبی، استفاده از ورق‌های الکتریکی در تولید موتورهای جدید می‌تواند تا ۲۰۰۰ مگاوات انرژی صرفه‌جویی کند؛ معادل ظرفیت یک نیروگاه بزرگ برق.

بررسی‌های جامع‌تر نشان می‌دهد که با توسعه این فناوری در صنایع مختلف، امکان صرفه‌جویی تا ۳۰۰۰ مگاوات انرژی در کشور وجود دارد. این میزان صرفه‌جویی، معادل چند میلیارد دلار کاهش هزینه ساخت نیروگاه‌های جدید است و این پروژه صنعتی، گامی ملی در مسیر بهینه‌سازی مصرف انرژی، ارتقای استانداردهای تولید و افزایش خودکفایی کشور محسوب می‌شود.

حرکت به‌سوی صنعتی سبزتر و آینده‌نگرتر

با توسعه فناوری، بومی‌سازی دانش فنی و عرضه انبوه ورق‌های الکتریکی، فولاد مبارکه در مسیر تبدیل‌شدن به پیشروترین تولیدکننده فولادهای الکتریکی در منطقه قرار گرفته است. این مسیر نه‌تنها به رشد اقتصادی کشور کمک می‌کند، بلکه پایه‌گذار صنعتی سبزتر، کارآمدتر و آینده‌نگرتر برای ایران خواهد بود.