پل تاریخی اورگان؛ نگینی بر زاینده‌رود و میراثی از ایل بختیاری

در دل طبیعت خنک و روح‌نواز چادگان، پل تاریخی اورگان همچون پلی میان گذشته و حال، ایستاده است؛ یادگاری از همت مردمان ایل بختیاری و یکی از آثار ثبت‌شده در فهرست ملی میراث فرهنگی ایران، اگر گذرتان به شهرستان چادگان افتاد، دیدن این پل را از دست ندهید؛ سفری به ژرفای تاریخ و زیبایی طبیعت است.
روستای اورگان؛ قلب تپنده بخش چنارود
روستای اورگان (یا اورگون) در ۳۵ کیلومتری چادگان، مرکز بخش چنارود، با مردمانی از ایل چهارلنگ بختیاری، است و جمعیتی حدود ۸۴۸ نفر (طبق سرشماری ۱۳۸۵) و هزاران مهاجر اورگانی در شهرهای بزرگ، این روستا همچنان هویت فرهنگی و تاریخی خود را حفظ کرده است.
پل تاریخی اورگان؛ میراثی از همت مردمان بختیاری
پل اورگان در فاصله ۲ کیلومتری روستای اورگان، بر بستر زاینده‌رود در سال ۱۳۰۸ خورشیدی ساخته شد؛ جایگزینی برای پل چوبی قدیمی که بیش از یک قرن قدمت داشت. این پل با شماره ۳۱۵۸۶ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده و از جمله یادگارهای ارزشمند منطقه چنارود به‌شمار می‌رود. احداث این پل به همت حاج جلیل استکی، از اهالی برجسته روستا انجام شد. سال‌ها بعد، در سال ۱۳۳۷، بنابر وصیت آن مرحوم، یک‌سوم از باقی‌مانده اموال ایشان صرف تعمیر و مرمت پل گردید. این اقدام با تلاش حاج شیخ محمدعلی نورالهی، امام جماعت وقت روستای اورگان، و مرحوم حاج محمدهاشم استکی صورت گرفت. نکته قابل توجه آنکه، با اجازه حضرت آیت‌الله‌العظمی بروجردی، بخشی از سهم امام نیز برای مرمت پل اختصاص یافت؛ اقدامی که نشان از اهمیت این سازه در زندگی مردم منطقه و جایگاه آن در حافظه تاریخی و مذهبی دارد.

شکوه معماری پل اورگان؛ سازه‌ای از سنگ، گچ و تدبیر
پل تاریخی اورگان با طول ۹۰ متر، عرض و ارتفاع ۵ متر، یکی از نمونه‌های برجسته معماری سنتی منطقه چنارود است که با مهارت و دقت طراحی شده تا در برابر طبیعت سرکش زاینده‌رود ایستادگی کند. این پل با ۱۲ پایه سنگی و ملات گچ، ۱۱ دهانه طاق جناغی را شکل داده که نمایی چشم‌نواز و استوار به سازه بخشیده است. در قسمت فوقانی پل، تزئینات آجری به چشم می‌خورد که زیبایی آن را دوچندان کرده‌اند. از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این پل، طاقچه‌هایی است که برای کاهش فشار آب در زمان طغیان رودخانه طراحی شده‌اند؛ تدبیری هوشمندانه برای حفظ پایداری سازه. همچنین، در بخشی از پل، مخفی‌گاهی برای استراحت مسافران و پناه گرفتن از حیوانات وحشی تعبیه شده که نشان از توجه سازندگان به نیازهای انسانی و ایمنی دارد.
اورگان؛ تفرجگاه صفویان و گنجینه‌ای از طبیعت
اورگان با آب‌وهوای معتدل، دشت‌های پوشیده از گل‌های وحشی و گیاهان دارویی مانند رازیانه، بومادران، ریواس، موسیر و آویشن، باغستان‌های بادام، گردو و انگور، و درختان کهنسال (( کریم‌خانی)) از دوره زندیه، چشم‌اندازی بی‌نظیر دارد، رودخانه اورگون، از سرشاخه‌های زاینده‌رود، زندگی را به این سرزمین هدیه داده است.
روایت دیگر از پل اورگان؛ از صفوی تا ساسانی
برخی منابع محلی، قدمت پل اورگان را به دوران شاه عباس اول صفوی نسبت می‌دهند و حتی منقول است که بنای اولیه آن به دوره‌های هخامنشی و ساسانی بازمی‌گردد. این روایت‌ها، ارزش تاریخی پل را دوچندان می‌کنند.

اورگان بروجن یا اورگان چادگان؟
در استان چهارمحال و بختیاری نیز روستایی به نام اورگان وجود دارد که با جمعیتی حدود ۴۰۰۰ نفر، از طایفه زراسوند دورکی ( شاخه هفت‌لنگ بختیاری) هستند. هر دو روستا با گویش لری بختیاری و فرهنگ اصیل، جلوه‌ای از هویت بختیاری را به نمایش می‌گذارند.
مسیر دسترسی و پیشنهاد گردشگری
برای بازدید از پل، از چادگان به سمت جاده مشهدکاوه حرکت کرده، سپس وارد مسیر شهرکرد-کوهرنگ شوید و در ابتدای جاده اورگان، پل را خواهید یافت. بازدید رایگان است و پیشنهاد می‌شود پس از آن، سری به روستای اورگان بزنید و از زیبایی‌های طبیعی آن در بهار و تابستان لذت ببرید.